Arhiepiskop cetinjski i mitropolit crnogorski † Mihailo
Dedeići su starinom sa Čeva. Iselili su se u Dobrilovinu polovinom XVI vijeka.
Mitropolit Mihailo, po nacionalnosti Crnogorac, rođen je 8. novembra 1938. godine u selu Ramovo ždrijelo pod svjetovnim imenom Miraš Dedeić, srez šaransko-šavnički, od oca Mlađena i majke Savete (rođene Delibašić). Kršten u selu Kršu 20. novembra 1938. godine u crkvi Sv. Preobraženja Gospodnjeg. Krštenje je obavio svještenik Niko Pavićević. Kum na krštenju je bio Krsto Bajčeta. Krštenicu je izdao 17. maja 1984. godine, pod brojem 5, svještenik Parohije šaranske Mitar Lopušina.
Završio polamaturu u Tomaševu – Šahovići. Pohađao dva razreda Bogoslovije u Prizrenu. Zbog nacionalnoga izjašnjavanja kao Crnogorac, morao je napuštiti bogoslovsko školovanje u Prizrenu. Upisao je i završio Realnu klasičnu gimnaziju u Prizrenu. Studirao je pedagogiju na Prištinskom univerzitetu, a po blagoslovu Raško-prizrenskoga episkopa Gospodina Pavla (pređašnjeg Srpskoga patrijarha) upisuje se na Teološki fakultet u Beogradu 16. septembra 1965. godine. Na istom fakultetu je diplomirao 1969. godine.
Po završetku Teološkoga fakulteta, Sveti Sinod Srpske pravoslavne crkve postavlja ga aktom broj 4824/zap. od 11. novembra 1969. godine, za suplenta monaške škole u Manstiru Ostrog. Dekret o tome potpisuje Srpski patrijarh German. Ukida mu se radno mjesto u monaškoj školi u Ostrogu aktom broj 3359/zap. 628, od 6. oktobra 1970. godine. Odluku o tome donio je Sveti Sinod Srpske pravoslavne crkve.
Dekan Teološkoga fakulteta u Beogradu, prof. dr Čedomir Drašković šalje ga u Rim na Papski orjentalni institut. Postdiplomske studije na ovome Institutu završava 26. juna 1973. godine. Protiv njegovih studija u Rimu bio je Mitropolit Crnogorsko-primorske eparhije Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori, Gospodin Danilo (Dajković). Međutim, na intervenciju prof. dr Ivana Žužeka, poznatoga katoličkoga kanoniste, Mitropolit Danilo naknadno je dozvolio njegove studije.
Na Papskom orjentalnom institutu u Rimu podnio je zahtjev za rad na doktorskoj disertaciji kod prof. dr Leskovca, inače Slovenca. Međutim, profesor nije primio pomenuti zahtjev zbog toga što je podlegao podvalama i klevetama tadašnjih srpskih arhimandrita.
Nakon završetka postdiplomskih studija u Rimu, na poziv Mitropolita Moskovskoga Filareta pohađao je postdiplomske studije i na Ruskoj duhovnoj akademiji Svetoga Sergija u Zagorsku. Na toj akademiji je prijavio doktorsku disertaciju. Rad na njoj je bio spriječen jer je Srpski Patrijarh German prekinuo njegove postdiplomske studije, zbogkleveta koje su dolazile iz krugova Srpske pravoslavne crkve protiv njega. Kraće vrijeme je boravio, zbog porodičnijeh problema, u Crnoj Gori, nakon čega mu je Srpska pravoslavna crkva zabranila povratak u Rusiju.
Na prijedlog redovnoga profesora Teološkoga fakulteta u Beogradu, dr Čedomira Draškovića, aktom broj 9 od 31. januara 1975. godine, upućen je zahtjev da mu se dozvoli rad u Državnom arhivu SSSR. Na prijedlog akademika i sekretara SANU, prof. dr Vase Čubrilovića dozvoljava mu se rad u Državnom arhivu SSSR, kod akademika i direktora Arhiva prof. dr Mazajeva. Na prijedlog Lenjingradske duhovne akademije, rektora i profesora, arhimandrita Kirila, dozvoljava mu se rad u Biblioteci Šćedrina u Lenjingradu (broj akta 489, od 18. juna 1975. godine). Akademik Vasa Čubrilović, aktom F.34/16-26, od 12. oktobra 1976. godine, ovlašćuje ga kao postdiplomca Beogradskoga univerziteta na katedri za istoriju, da obavi izbor dokumenata u arhivu u Trstu, a koji se odnose na vrijeme od XVI do XVIII vijeka.
Srpski akademik prof. dr Radovan Samardžić, aktom N.236/1 od 19. aprila 1982. godine traži odobrenje da mu se omogući rad u Državnom arhivu Italije. Po preporuci profesora Samardžića dozvoljava mu se rad u Ministarstvu spoljnih poslova Italije u Rimu. Bavi se naučnim radom na prikupljanju arhivske građe i u Vatikanskome arhivu i arhivu Propaganda fide, kao i Državnom arhivu u Veneciji.
Uputio je molbu za zamonašenje Mitropolitu crnogorsko-primorskome Danilu, koji je aktom broj 384/I od 6. juna 1984. godine donio odluku da se primi u jedan od manastira za pripremu monašenja. Mitropolit Danilo na savjet koji je došao iz Srpske pravoslavne crkve, iz Beograda, mijenja tu odluku i aktom broj 384/I-D-1 od 6. juna 1984. godine, donosi odluku da se obrati svojemu episkopu za odobrenje stupanja u monaški čin, iz razloga što ne pripada Crnogorsko-primorskoj eparhiji Srpske pravoslavne crkve. Mitropolit Danilo aktom broj 496/I. D. -1., naređuje da napušti Manastir Ostrog u roku od pet dana, pod prijetnjom prinudnoga izvršenja.
Nikada nije bio svještenik Srpske pravoslavne crkve.
Rukopoložen za đakona, 29. juna 1988. godine, a śutradan (30. juna 1988. godine) rukopoložen za svještenika. Rukopolaganje za đakona i svještenika, obavljeno je u Beču, u crkvi Sv. Trojice, od strane Mitropolita Austrije i egzarha Italije i Mađarske Hrizostoma, uz pratnju episkopa Austrijskoga Mihaila Hristopulisa, grčkoga arhimandrita Svete Gore, arhimandrita ruskoga i bugarskoga i uz prisustvo velikoga broja vjernika. Rukopolaganje je obavljeno po odluci Carigradskoga Patrijarha Dimitrija I. Nakon smrti Patrijarha Dimitrija I, naslijedio ga je Patrijarh Vartolomej I, pod čijom je jurisdikcijom bio sve do zvanične i neopozive ostavke u Grčkoj pravoslavnoj crkvi u Rimu.
U Rimu proizveden u čin arhimandrita. Na crnogorskome narodnome zboru na Cetinju, 6. janura 1997. godine, predložen i izabran za poglavara Crnogorske pravoslavne crkve. U crkvi Sv. Paraskeve u Sofiji, 15. marta 1998. godine, hirotonisan za episkopa od strane Patrijarha Bugarskoga Pimena i sedam mitropolita i episkopa Bugarske pravoslavne crkve. Na Cetinju, 31. oktobra 1998. godine, intronizovan je za Mitropolita Crnogorske pravoslavne crkve, uz prisustvo episkopa Bugarske pravoslavne crkve i nekoliko hiljada vjernika i poštovalaca Crnogorske pravoslavne crkve.
Neopozivu ostavku u Grčkoj pravoslavnoj crkvi u Rimu (Sv. Andrija Prvozvani) podnosi Venecijanskome Mitropolitu Genadiju, 27. januara 1997. godine. Neopozivu ostavku podnosi Vaseljenskome Patrijarhu Vartolomeju I. Ostavku je potpisao 8. februara 1997. godine izaslanik Vaseljenskoga Patrijarha, Mitropolit Melikton. Do zvanične i neopozive ostavke Vaseljenska Patrijaršija i Grčka Mitropolija u Rimu nijesu imale nijednoga pisanoga dokumenta koji bi bio prigovor na njegovu svješteničku službu. Sa Grčkom Mitropolijom u Rimu vodi sudski spor, povodom ostvarivanja prava iz radnoga odnosa.
Vaseljenski Patrijarh Vartolomej I u dogovoru sa Srpskom pravoslavnom crkvom, protiv svijeh crkvenijeh zakona, pravnih i moralnih normi, donosi odluku o njegovome isključenju iz crkve, 9. aprila 1997. godine.
Mitropolit Mihailo bio je lični prijatelj sa Njegovim Veličanstvom kraljem Italije, sinom kralja Viktora Emanuela II i kraljice Jelene (ćerke crnogorskoga kralja Nikole), Umbertom II. Radio je u arhivu njegove rezidencije Vila Italija, u malome gradićuKaskaisu, na periferiji Lisabona u Portugaliji. U Vili Italija radio je na prikupljanju istorijske građe o kraljici Jeleni, a koje dokumente i danas posjeduje. Sa kraljem Umbertom II sastao se pet puta. Kralj Umberto II mu je preporučio da u knjizi o kraljici Jeleni, ako je bude ikada napisao, unese da je on lično pola Crnogorac, a pola Talijan.
Govori talijanski, ruski i grčki jezik, služi se francuskim a prevodi sa latinskog. Privremena rezidencija je u Vladičanskom domu na Cetinju, do prelaska u Cetinjski manastir.